Traditionele energieleveranciers nemen kleinere bedrijven over om te groeien en de concurrentie aan te gaan met innovatieve nieuwkomers. Deze consolidatie is de laatste jaren heviger geworden, zegt Tom Snijckers, fusie- en overnamespecialist bij Oaklins. Hij verwacht dat deze trend zich doorzet.

Snijckers werkt al meer dan acht jaar bij Oaklins, een internationale organisatie die bedrijven helpt bij fusies en overnames. Hij is gespecialiseerd in de energiemarkt, vertelt Snijckers vanaf het kantoor aan de Zuidas in Amsterdam. Hij begeleidde bijvoorbeeld Rooftop Energy bij de overname door NPM Capital. “Rooftop Energy was eerst een familiebedrijf dat werd gefinancierd door voornamelijk familie en vrienden, maar om de groei te versnellen zocht het bedrijf een kapitaalkrachtige aandeelhouder. Dat werd NPM Capital, een Nederlandse investeringsmaatschappij.”

Netwerk

Snijckers kwam bij de onderhandelingen voormalig Eneco-directeur Jeroen de Haas tegen, die NPM Capital adviseert over overnames van bedrijven in de duurzame energiemarkt. “Rooftop Energy heeft dankbaar gebruik gemaakt van zijn netwerk. De Haas opende de deuren naar gesprekken met partijen.” Na Rooftop Energy nam NPM Greenspread en Solaris over. Onlangs kwamen daar twee bedrijven bij: CT Energy en Ealyze. Deze bedrijven worden geïntegreerd tot een duurzaam energiebedrijf 2.0 dat de strijd zal aangaan met de traditionele energieleveranciers.

Trend

Op de energietransitie markt vindt een enorme consolidatieslag plaats, vertelt Snijckers. Aan de ene kant zijn er traditionele partijen, zoals de grote energieleveranciers die zoeken naar manieren om te verduurzamen. Aan de andere kant zijn er groene en vernieuwende partijen die in het gat springen van de energietransitie. Snijckers: “Deze groene spelers willen groeien, maar hebben daar vaak kapitaal en schaal voor nodig. Daarom gaan ze op zoek naar grote investeerders. De consument verwacht steeds meer en wil hoogwaardige producten zoals zonnepanelen, warmtepompen, slimme tools, tegen een goede prijs. Bij de strijd om de klant kunnen bedrijven kiezen om samen te gaan of elkaar te beconcurreren. Hierbij gaat de slogan op: if you can’t beat them, join them.”

Buitenlandse spelers

Ook buitenlandse spelers hebben interesse in de Nederlandse energiesector. Een recent voorbeeld hiervan is de overname van Eneco door Mitsubishi. Een ander spraakmakend voorbeeld is de overname van Joulz door de Britse investeerder 3i. “Voor 3i is Joulz vervolgens een springplank tot de Nederlandse markt. Zo heeft 3i via Joulz onlangs de laadpalenspecialist Greenflux overgenomen.”

"Overnames door buitenlandse partijen gaan vaak goed, maar soms gaat het mis bij de integratie. Als de integratie mislukt komt het meestal door grote verschillen in cultuur,” zegt Snijckers. Dat zag hij bij een fusie van een Nederlands met een Belgisch bedrijf. “Ze spreken dezelfde taal, maar toch zijn er verschillen in communicatie.”

Consolidators

Snijckers heeft afgelopen jaren ook andere bedrijven geholpen, zoals de Energie Transitie Groep die werd overgenomen door Greenchoice, EnergieWonen dat bij Essent kwam, en Zelfstroom, dat werd ingelijfd door Autobinck. Ook Koolen Industries, die onder andere solarbedrijven Energy Experience Group en NovaVolt Solar overnam, is volgens Snijckers een voorbeeld van een ‘consolidator’, een partij die meerdere bedrijven overneemt. Hij noemt andere voorbeelden van partijen die veel overnames doen in de energietransitiemarkt, zoals Eneco, Essent, Shell, Engie en Greenchoice.

Winnaars

De consolidatie op de energiemarkt behelst het gehele spectrum, van de grote energieleveranciers tot de kleine spelers, zegt Snijckers. Hij verwacht dat de winnaars en verliezers binnen enkele jaren zijn aan te wijzen. Hij noemt Shell, dat het nu moeilijk heeft door de lage olieprijzen, maar dat wel bezig is met het vergroenen van haar producten. “Als traditionele spelers zich snel kunnen aanpassen zullen ze de strijd overleven. En als de integratie van de overgenomen bedrijven goed verloopt kunnen ze in de toekomst de vruchten plukken. Zo niet dan delven ze het onderspit.”

Aanpassen kost tijd

Het kost echter tijd voor een bedrijf om zich aan te passen. Dat is volgens Snijckers ook te zien met de coronacrisis, die de zwakte blootlegt bij bedrijven. “Een speler moet financieel sterk zijn om dit te overleven, maar ook flexibel genoeg. In de duurzame energiesector zijn kleinere partijen over het algemeen beter in staat om flexibel te reageren.”

Specialiseren

De energiemarkt kan leren van andere sectoren, al blijft het lastig om te vergelijken. Snijckers: “In het algemeen kan je zeggen dat bedrijven zich moeten blijven ontwikkelen. Dat zie ik echter ook in de energiesector gebeuren.” Snijckers waarschuwt bedrijven die alleen concurreren op basis van de prijs. “Voor deze bedrijven wordt het lastig om te overleven. Ze kunnen beter kiezen om zich te specialiseren, zoals het begeleiden van klanten en het aan de achterkant organiseren met slimme software, waardoor de bedrijfsvoering een efficiënte geoliede machine wordt.”

Coronacrisis

De coronacrisis heeft het proces van consolidatie vertraagd, maar dit zal tijdelijk zijn, zegt Snijckers. “Vanaf 2016 tot en met 2019 is het aantal overnames fors gestegen. Ook in de eerste drie maanden van dit jaar zette deze trend zich door, maar in de maanden april, mei en juni is het aantal overnames gedaald. Dat is een algemene trend, die niet specifiek is voor de energiemarkt. Dit is ook logisch, want een bedrijfsovername is een groot besluit, terwijl de coronacrisis de effecten onzeker maakt. Daardoor zijn kopers afwachtender.”

Geen dip voor energietransitie

Ondanks deze aarzelingen ziet Snijckers dat de animo om te investeren in de energietransitie blijft toenemen. “De resultaten blijven goed op peil. Zowel consumenten als investeerders zien het belang om te verduurzamen. Daarnaast is er veel geld in de markt, je ziet dat bijvoorbeeld ook terug in de aandelenmarkten. Dat moet ergens heen. En duurzame bedrijven zijn geliefd bij investeerders. Dus ondanks de toegenomen onzekerheid door corona blijft de waardering op peil.”