Je hoeft geen hoogleraar te zijn om te kunnen begrijpen dat er een hoop zonlicht onbenut blijft doordat de zonnestralen niet de hele dag loodrecht op de zonnepanelen schijnen. Solar-trackers, ofwel zonnevolgsystemen, bieden een logische oplossing. Waarom winnen de systemen dan op zo’n traag tempo terrein? Volgens Arnoud van Druten van Sunprojects is het een complex vraagstuk.

“In Nederland zijn we hier al jaren mee bezig, maar dan vooral op het water,” aldus Van Druten, die binnen Sunprojects de zon-op-water-divisie Floating Energy heeft opgericht. “Een drijvend zonvolgsysteem is goedkoper dan een op land. Op water kunnen drijvend panelen beweeglijk gemaakt worden met behulp van een motor. Op land heb je daar een complexer systeem voor nodig, wat ook nog aanzienlijk meer onderhoud vergt.”

Solartrackingsystemen die gebruikmaken van single axis tracking (draaien op één manier) bestaan er in twee soorten: horizontale en verticale. Welke je gebruikt is afhankelijk van waar op de planeet je je bevindt. Van Druten legt uit: “Als je dichter bij de evenaar bent zal je gebruik willen maken van horizontal axis tracking. Zoals de naam al doet vermoeden, de panelen draaien dan om een denkbare as evenwijdig aan het aard oppervlak.”

Ecologie, technologie of economie?

Het merendeel van solartrackingsystemen zijn projecten met statische panelen met een vaste, zuid of oost-west oriëntatie. Van Druten: “De reden daarvoor is dat de technologie voor zonvolgende systemen nog niet volledig uitgekristalliseerd is. Met name de juiste verankeringstechnolgie is bepalend. Het combineren van het draaimechanisme en de verankering is hierbij de uitdaging. Het draaimechanisme wil volledige vrijheid om te kunnen draaien om zijn denkbeeldige as. Het verankeringssysteem wil het eiland zo star mogelijk op eenzelfde positie houden.”

De oplossing die volgens van Druten het meest voor de hand ligt is, is een starre, verankerde en drijvende buitenring die tegelijkertijd als golfbreker fungeert. Daarbinnen kan het ronde eiland met panelen soepel rond draaien. “Voorbeelden hiervan zijn het innovatieve systeem van Solaris Float die door Sunprojects op de research locatie in Oostvoorne is geïnstalleerd.”

Prioriteit stellen

Een ander aspect is dat op dit moment met name zandafgravingen en andere locaties met een industrieel karakter gebruikt worden voor de aanleg van drijvende zonconstructies. “Deze locaties hebben een lagere ecologische waarde. Er wordt maximaal gebruik gemaakt van de ruimte door zo veel mogelijk panelen op het beschikbare oppervlak te leggen. Met een rond systeem wordt het oppervlak niet maximaal benut, door hun vorm. Ondanks dat de opbrengst per paneel wel groter is, is dit daardoor geen gewilde optie. De vraag is altijd of de opbrengst van een zonvolgend systeem op gaat wegen tegen de kosten van de extra te plaatsen statische zonnepanelen.

Hoe goedkoper de panelen, des te meer dat in het voordeel is van de statische systemen. Als we volgens Van Druten naar de ecologische waarde gaan kijken zijn de zonvolgende systemen in het voordeel. “Er zijn minder panelen, en dus afdekking, nodig voor een vergelijkbare productie als van statische systemen. Voor de natuur is dit dus een pluspunt. De toekomst zal uitwijzen welke factor uiteindelijk de doorslag gaat geven.”