Dit is een oproep aan alle architecten, bouwers en projectontwikkelaars van Nederland: jullie laten geld én een hele mooie kans voor de energietransitie liggen. Die kans zit hem in de gevels van alle panden die nog gebouwd – maar vooral nog ontworpen – moeten worden. Ruud Derks, voorzitter van BIPV Nederland, legt het uit.

Belangstelling voor BIPV (building integrated PV) is groeiende, niet alleen voor daken, maar vooral voor gevels. Het wordt steeds mooier en als je moet kiezen tussen een gevel met bijvoorbeeld marmer of PV, dan ben je eigenlijk al een dief van je eigen portemonnee als je die laatste niet kiest. Want er moet toch wat op die gevel, laat het dan liever meteen doorstromen naar je bankrekening.

Maar de mensen die daar echt over moeten nadenken, vergeten dat nog wel eens. Dus aan BIPV Nederland de edele taak om het van de daken (gevels) te schreeuwen: Teken BIPV in bij het ontwerp, dat is mooi en het levert ook nog wat op.

Er moet veel meer reuring komen rondom BIPV
BIPV Nederland is een stichting. Wat ze willen is zoveel mogelijk aandacht vestigen op BIPV. Omdat ze erin geloven. Derks zelf is investeerder in start ups, waaronder Q Roof, een producent en leverancier van duurzame warmtecollectoren die onzichtbaar worden gemonteerd in de ruimte  achter dakpannen, leien, gevelpanelen en PV-panelen. Derks en consorten hebben het product omarmd omdat ze de potentie zien en willen uitdragen dat er nog veel meer potentie in zit.

Er moet dus meer reuring komen rondom BIPV. Dat wordt onder andere gedaan door het organiseren van de BIPV-award, vorig jaar gewonnen door Hermans Techniglaz met hun PV-toepassing op de Aeres Hogeschool. Derks: “Daar is heel veel publiciteit uit gekomen. Niet alleen voor de winnaar, maar voor alle deelnemende bedrijven.”

Lees ook: Prijswinnend BIPV-project bij Aeres Hogeschool

Duitsland en Zwitserland
Maar er word ook reuring gecreëerd door lezingen te geven. Derks: “Ik gaf vorig jaar een lezing op de bouwbeurs. Daar had vijftig man zich voor op gegeven, maar er waren er meer dan honderd. En dat waren bouwbedrijven, aannemers en ontwikkelaars en die waren allemaal verrast dat dit bestond. Daar is dus nog echt een slag te maken: ze moeten wel weten dat het bestaat.”

Er wordt ook samengewerkt met het buitenland. Zo is er vorig jaar een bijeenkomst geweest met de Duitsers van Allianz BIPV. Daar zat veertig man bij elkaar om van elkaar te leren. Iedereen heeft namelijk dezelfde problemen. Een land dat echt voorop loopt is Zwitserland. Daar hebben ze een mooi onderzoeksinstituut SUPSI, met hele slimme ideeën en erg mooie ontwerpen.

Wat is de terugverdientijd van marmer aan je gevel?
Maar Nederland is ook een van de koplopers qua ontwerpen en producenten met Solarix, Kameleon Solar en SolarVisuals. Er zijn bedrijven bij die van de architectuurkant komen en die dus net even anders naar een gebouw kijken.

De eeuwige vraag is natuurlijk: wat is de terugverdientijd. Derks: “Daar moeten we vanaf. Het is onzin. Je vraagt toch ook niet wat de terugverdientijd van marmer of trespa aan je gevel is? BIPV zorgt er voor het eerst voor dat je gevel iets voor je doet. Je verdient er wat aan. En kort gezegd: we hebben te weinig daken dus we zullen de gevels ook moeten gebruiken. En daarvan moet iedereen goed doordrongen zijn. De gevels gaan ook op een ander moment, namelijk ’s ochtends en in de namiddag, energie opwekken dan de daken. En dat is natuurlijk veel beter voor het netwerk.”

Gevels met BIPV, thermisch en opslag
“Nederland moet één grote zonnecel worden. Ik ben daar zo van overtuigd dat ik het zelf ook overal probeer uit te dragen. Ik heb zelfs een rugtas met zonnepanelen. Zo heb ik altijd mijn eigen energie bij me om mijn mobiel op te laden”, vertelt hij.

Een van de laatste ontwikkelingen die een vermelding waard is, is de combinatie van BIPV met thermisch en de integratie van batterijen. Als je dat aan de gevels bevestigd ben je echt slim bezig. Dan heb je direct je opslag om zelf te gebruiken en ook nog eens mooi weggewerkt aan je gevel. Alles kan tegenwoordig. Technisch en esthetisch is er geen beperking meer. Het wachten is op kunstenaars die hiermee aan de slag gaan en er iets prachtigs van maken.

Wat gaat er goed en wat kan beter?
“Wat goed gaat is dat er steeds nieuwe ideeën en mooiere ontwerpen komen. Wat nog niet goed gaat zijn vier zaken: ten eerste is het product toch nog te onbekend bij de groepen die ermee moeten gaan werken in de ontwerpfase", aldus Derks.

"Ten tweede is de BTW-regeling nog niet eerlijk. Voor gewone zonnepanelen geldt nu 0 procent BTW, maar dat gaat nog niet op voor BIPV en dat is natuurlijk scheef. Onze moederorganisatie Holland Solar is daar nu bezig verandering in te krijgen. Ten derde vind ik dat BIPV verplicht moet worden in nieuwbouw. Het mooiste zou natuurlijk zijn als er een natuurlijke drive vanuit de projectontwikkelaars komt. En als laatste moet circulariteit vanzelfsprekend zijn.”

Verhuur je muur
Is BIPV te duur? “Nee totaal niet. De totale opbrengsten en kosten maken een gevel namelijk goedkoper dan een gewone gevel nu. En wat volgens mij echt de toekomst is: verhuur je muur. Dat zal ik even toelichten: als je nu een stuk grond hebt kun je daar een zonnepark door iemand op laten bouwen. Dat kan natuurlijk ook met je gevel. Je verhuurt je gevel aan iemand die er BIPV aan hangt en dan krijg je huurvergoeding. Dan heb je zelf geen gevelkosten en maak je de beslissing wel heel makkelijk. Juridisch kan dit al heeft InvestNL uitgezocht”, beweert Derks.  

Prefab
Een mooi idee is ook dat BIPV niet tijdens de bouw wordt aangebracht, maar al in de fabriek bij de prefab-fabricatie van muren of daken. En dat pas op de bouwlocatie in elkaar laten zetten. Om dit voor elkaar te krijgen is BIPV Nederland bezig met een aantal grote bouwondernemingen om een Nationaal Groeifonds-aanvraag voor elkaar te krijgen. Dit is belangrijk om BIPV, prefab bouwen, maar ook biobased isolatiegebruik te versnellen.

Derks besluit: “Maar we moeten ook nadenken over de opleidingen. Voor BIPV heb je mensen nodig die bouwkundige, elektrotechnicus en dakdekker ineen zijn. Daarom is de stichting bezig met het Summa-college en de MBO-raad om daar een speciale opleiding voor te maken. Het moet immers ook nog geïnstalleerd worden.”