Doordat het milde weer nog wel even lijkt aan te houden, de hoge opwek van vooral windenergie en de dalende gasprijzen – door een lage gasvraag en hoge Europese vulgraden – dalen ook de elektriciteitsprijzen en de CO2-prijs. Voorlopig ziet Hans van Cleef, hoofd Energy Research & Strategy bij Publieke Zaken, in de nieuwste Marktupdate Elektriciteit, hier geen verandering in komen. “Zelfs verdere prijsdruk valt niet uit te sluiten.”

De marktprijzen van energie worden door vele factoren bepaald. Het aandeel hernieuwbare energie hierin wordt ook steeds dominanter. Daarnaast is toenemende beweeglijkheid van energieprijzen van invloed op investeringen in hernieuwbare energie. Solar365 werkt daarom samen met Publieke Zaken om dit scherper te monitoren.

De gas- en elektriciteitsprijzen zijn allebei al enige tijd aan het dalen. De import van LNG en van aardgas via leidingen vanuit Noorwegen is stabiel, de gasvraag is lager dan gebruikelijk door het milde weer en relatief lage industriële activiteit, de Europese gasvoorraden zijn relatief hoog en door de relatief hoge temperatuurverwachtingen voor de komende tijd lijkt hier geen verandering in te komen. Hierdoor is het niet waarschijnlijk dat de gasprijs voorlopig zal stijgen, eerder verder dalen.

Uit cijfers van het CBS blijkt dat de Nederlandse industriële dagproductie in oktober 11,1 procent lager lag dan een jaar eerder. “De verwachting is dat de industriële vraag op de korte termijn niet zal herstellen”, aldus Van Cleef.

“Dit komt door het feit dat de gasprijs nog steeds twee tot drie keer hoger ligt dan voor de energiecrisis en de economische vooruitzichten die in een groot deel van de wereld, maar zeker in Europa, niet rooskleurig zijn. Minder economische activiteit houdt de vraag naar emissierechten vanuit de industrie onder druk.”

De gasvraag vanuit elektriciteitscentrales die op gas draaien is ook relatief laag door het milde weer. Tegelijk wordt er vrij veel windenergie opgewekt waardoor deze gascentrales nog minder hoeven te draaien. Hierdoor is het ook niet waarschijnlijk dat de elektriciteitsprijs voorlopig zal stijgen. De kans dat deze ook verder zal dalen is groter, ook al daalt de opwek van zonne-energie door het dalend aantal zonuren.

Het blijven natuurlijk voorspellingen, dus er is geen absolute zekerheid. “Hoewel de vooruitzichten dus gunstig zijn met relatief lage prijzen, kan de onzekerheid in de gasmarkt of een periode van koude temperaturen zomaar leiden tot snel stijgende elektriciteitsprijzen”, stelt Van Cleef. Met de energiecrisis in het achterhoofd reageert de markt geregeld zenuwachtig op internationale gebeurtenissen.

Groeiende opwekcapaciteit van hernieuwbare energie drukt CO2-prijs
Mede door de relatief lage industriële activiteit in Europa is de CO2-prijs binnen het Europese emissiehandelssysteem (EU ETS) tot het laagste punt sinds oktober 2022 gedaald. Om een ton CO2 uit te mogen stoten wordt 67 euro betaald. Volgens Van Cleef is het weliswaar opmerkelijk dat dit lage punt in een koude periode is bereikt, maar valt dit goed te verklaren door te hoge gasvoorraden en lage gasvraag.

Ook de groeiende opwekcapaciteit van hernieuwbare energie in Europa zorgt voor een dalende vraag naar Europese emissierechten. Van Cleef denkt niet dat hier voorlopig veel verandering in zal komen, tenzij de afbouw van het aantal emissierechten wordt versneld.

“Aangezien de natte herfst voor volle waterreservoirs in Noord-Europa heeft gezorgd, en de onderhoudsperiodes aan Franse kerncentrales tot zijn eind komen, is er veel aanbod van CO2-vrije elektriciteit, zeker ten opzichte van vorig jaar. Het gevolg is verdere druk op de EU-ETS prijs.”

Dit vermoeden wordt gedeeld door investeringsfondsen die volgens hem blijven speculeren op een verder dalende CO2-prijs. “Onder het maandcontract voor december is het aantal netto short-posities toegenomen, met zelfs een recordaantal van 38,9 miljoen ton op 1 december jongstleden”, ziet Van Cleef.

“Hoewel het hier investeringsfondsen betreft, en het aantal netto short-posities in deze sector altijd tegenover long-posities staan vanuit andere sectoren, zoals grote uitstoters, is het voor bedrijven een belangrijke indicator voor het marktsentiment. Dit zorgt ervoor dat deze informatie gebruikt wordt voor interne berekeningen over de aankoopstrategie van uitstootrechten.”