In Zonnebrief geeft Hermans voorkeur aan zon op dak en dicht bij elektriciteitsvraag
17.01.2025 Evelien Schreurs

Sophie Hermans, minister van Klimaat en Groene Groei, schreef onlangs een Zonnebrief aan de Tweede Kamer. Hierin presenteert zij de plannen die ze heeft om zonne-energie in Nederland door te laten groeien.
Het eerste punt dat Hermans noemt, is dat zonnepanelen geplaatst moeten worden op plekken waar ook elektriciteitsvraag is, dus in de gebouwde omgeving. De voorkeur gaat daarom naar panelen op daken en gevels, terwijl panelen op landbouw- en natuurgrond ‘in principe ongewenst is’.
Daarbij houdt Hermans vast aan de eerdere afspraak ‘voorkeursvolgorde zon’, die inhoudt dat zonnepanelen het liefst op daken en gevels worden geplaatst. Tweede keuze voor zon binnen het bebouwde gebied en anders buiten het bebouwde gebied. Op landbouw- en natuurgronden mag alleen in uitzonderingen PV worden geplaatst.
Omdat de voorkeur dus uitgaat naar zon-op-dak wordt een aantal maatregelen genomen. VVE’s kunnen nu ook subsidie aanvragen voor advisering op zonnepanelen op hun gebouw, door de herziene Europese richtlijn energieprestaties gebouwen komt nu ook in Nederland regelgeving voor zonne-energie op verschillende typen gebouwen.
Verder buigt het Kabinet zich nog over het voorstel om het plaatsen van zonnepanelen boven parkeerplaatsen te verplichten. Ook zullen meer gebouwen die eigendom van het Rijk zijn, gebruikt worden om hernieuwbare energie op te wekken. Voor zon op zee is geen criterium gesteld, omdat de techniek zich nog in een te innovatief stadium zou bevinden en te veel onzekerheden meebrengt.
Hermans benadrukt dat zonne-energie Nederland ook afhankelijkheid kan bieden. Daarvoor blijft de Europese afspraak uit de Net Zero Industry Act staan, ten minste 40 procent van de schone technologieën moet in de EU gerealiseerd worden in 2030. Ook streeft Hermans nog altijd het doel na van 55 terawattuur duurzame energie in 2030, al zal dat lastig worden om te halen, schrijft ze.
Afstemmen vraag en aanbod
“Het elektriciteitsnet in Nederland loopt in de huidige vorm tegen zijn grenzen aan”, schrijft Hermans. Er is meer vraag naar transportcapaciteit dan er beschikbaar is. Dat zorgt niet alleen voor wachtlijst voor nieuwe eigenaren van zonnepanelen, maar ook voor steeds vaker voorkomende negatieve elektriciteitsprijzen.
Als mogelijke oplossingen om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen noemt Hermans onder andere het verhogen van het eigen gebruik, het plaatsen van panelen in net-efficiënte oriëntatie, energie delen en toepassen van congestiemanagement.
Ook noemt Hermans dat thuisbatterijen het verbruik van eigen opgewekte stroom kunnen verhogen, maar dat dat nog niet altijd de manier is waarop batterijen momenteel worden ingezet. Om te zorgen dat batterijen netcongestie net verergeren en misschien zelfs verlichting kunnen bieden, worden nog spelregels ontworpen.
Ook het stoppen van salderen zal zorgen voor meer eigen gebruik van zonnestroom, verwacht Hermans. Er is dan meer financiële stimulans om de eigen opgewekte stroom zelf te gebruiken.
Geen concrete plannen
Holland Solar mist in de brief ‘visie en concrete plannen’, bijvoorbeeld op het punt van het stimuleren van het eigen gebruik van zonnestroom. “Oplossingen voor het verhogen van eigen verbruik van zonnestroom, zoals (thuis)batterijen, zonnestroomboiler, laadpalen, warmtepompen en andere slimme apparaten, zijn niet voor alle consumenten bereikbaar.”
Daarom is steun van de overheid nodig, volgens Holland Solar. Bijvoorbeeld door een ‘flexbonus toe te voegen aan de ISDE. Die zouden consumenten dan krijgen als zij bij de aanschaf van zonnepanelen ook maatregelen nemen die het eigen gebruik verhogen en het liefst ook aanstuurbaar zijn.