In het Braziliaanse Belém, aan de rand van het Amazonegebied, is vandaag de dertigste internationale klimaattop Conference Of the Parties 30 (COP30) officieel begonnen. Dit jaar ligt de nadruk sterk op het beschermen van tropische regenwouden, die cruciaal zijn in het terugdringen van CO₂-uitstoot en het opslaan van broeikasgassen. De conferentie is extra betekenisvol omdat het precies tien jaar geleden is dat het Klimaatakkoord van Parijs werd aangenomen en landen opnieuw hun geactualiseerde Nationally Determined Contributions (NDC’s) moeten aanleveren.

Het doel van de COP is uiteindelijk om afspraken te maken om de opwarming van de aarde zoveel mogelijk te beperken. Het doel is hierbij om de temperatuur niet verder op te laten lopen dan 1,5 graden Celsius. Op de COP moeten wereldleiders en hun delegaties overeenstemming bereiken over een slottekst waarin de definitieve afspraken en uitkomsten van de onderhandelingen staan. De slottekst stelt hoe het beperken van de opwarming van de aarde moet worden bereikt.

Opvallend is dat de Verenigde Staten geen delegatie met belangrijke namen heeft gestuurd. Helemaal onverwacht is dit niet, omdat Amerikaanse president Trump onlangs al aangaf opnieuw uit het Klimaatakkoord van Parijs te gaan stappen. Het Witte Huis heeft aangegeven dat president Trump zijn visie duidelijk heeft gemaakt tijdens de U.N. General Assembly in September waar hij klimaatverandering duidde als ‘’s werelds grootste oplichterij’.

Leaders Summit

DE COP30 werd afgelopen donderdag en vrijdag ingeluid met de zogenaamde Leaders Summit, met speeches van Staathoofden en regeringsleiders waaronder Lula da Silva, de Braziliaanse president, VN-secretaris-generaal António Guterres, de Franse president Emmanuel Macro en voorzitter van de Europese Unie, Ursula von der Leyen.

Tijdens de Leaders Summit kon alvast een klein succes worden gedeeld. Er komt namelijk een nieuws fonds voor tropische bossen dat landen beloont die ontbossing besproeiden met 4 dollar per hectare bewaard bos.

Braziliaanse president Lula Da Silva begon in zijn speech over het ondernemen van actie en hij stelde dat het moment om actie te ondernemen aan ons voorbij dreigt te gaan. Ook was Da Silva fel op landen die de klimaatcrisis links laten liggen. “Extremistische krachten verzinnen leugens voor electoraal gewin, maar sluiten toekomstige generaties op in een voorbijgestreefd leefmodel. Dat veroorzaakt sociale en economische ongelijkheid, en heeft impact op de natuur”, aldus Da Silva.

Ook Dick Schoof kwam aan het woord. Hij refereerde in zijn speech aan de capaciteit van Nederland op het gebied van watermanagement en stelde dat we die kennis graag delen en stelde ook dat ‘concrete actie’ nodig is voor alle onderwerpen die in Belém behandeld worden.  

NDC’s

Een belangrijk agendapunt dit jaar zullen de Nationally Determined Contributions (NDC’s) zijn. In de NDC’s stellen landen hoe zij de opwarming van de aarde zoveel mogelijk gaan beperken. NDC’s worden sinds het Parijs akkoord in 2015 elke vijf jaar opgesteld, dus ook weer in 2025.

De dealine voor de NDC’s was afgelopen februari. Echter hebben maar weinig landen dit gehaald. De Verenigde Naties hebben voorafgaand aan de COP gesteld dat dit evenement ook een acceptabele deadline zou zijn.

De Europese Unie leverde haar NDC’s aan op 5 november. De Europese Unie stelt herin de uitstoot van broeikasgassen te beperken met 66,25 tot 72,5 procent tegen 2035. Ursula von der Leyen noemt deze doelstelling een “mijlpaal voor klimaatneutraliteit tegen 2050 en om de Parijs-doelstellingen binnen bereik te houden”.

De mijlpaal moet helpen om de doelstelling van 90 procent emissiereductie tegen 2040 te halen. Deze doelstelling werd vorige week nog afgezwakt door 5 procent hiervan haalbaar te maken met het kopen van koolstofkredieten.

De financiën van COP29

Vorig jaar werden er belangrijke vorderingen geboekt over hoe er betaald moet worden voor het aanpakken van klimaatverandering. De rijke landen maakten afspraken over hoeveel geld ze bij zouden dragen aan ontwikkelingslanden. Er werd toen besloten om de jaarlijkse bijdrage aan ontwikkelende landen uit te breiden tot 1,3 biljoen dollar per jaar tegen 2035.  

Voorafgaand aan de COP30 werd een roadmap opgesteld waarin wordt uitgewerkt hoe deze 1,3 biljoen zal worden behaald. Deze roadmap staat op de agenda om tijdens de conferentie te worden besproken.

Fossiele brandstoffen

Ook een belangrijk agendapunt dit jaar is het uitfaseren van fossiele brandstoffen. In Dubai in 2023 werden landen het er voor het eerst over eens om zich gezamenlijk hiervoor in te gaan zetten. Da Silva heeft uitgesproken dat hij hoopt dat landen het opstellen van een plan hiervoor in overweging nemen.

Of het afbouwen van fossiele brandstoffen op de agenda komt, is echter nog maar de vraag. De schaduw van Trump’s “drill baby, drill”-retoriek hangt over de COP en landen zijn huiverig om hier harde uitspraken over te doen. “Hoe gaan we dit doen? Komt er consensus over hoe we het gaan doen? Dit is een van de grote mysteries van COP30”, stelt COP30 President, Andre Correa do Lago.