Congestieneutrale aansturing voor thuisbatterijen
06.02.2025 Evelien Schreurs

Een aanpassing in de software van de thuisbatterij van Zonneplan maakt dat deze batterijen voortaan congestieneutraal worden aangestuurd. Meestal komen de momenten waarop stroom goedkoop kan worden ingekocht overeen met momenten waarop het voor de belasting van het stroomnet gunstig is om stroom af te nemen. Maar soms zijn daar uitzonderingen op en voor die momenten lanceert energieleverancier Zonneplan Gridguard.
“Er is gewoon heel veel zonnestroom beschikbaar op zonnige momenten, dus moeten we gaan shiften naar niet alleen duurzame opwek maar ook duurzaam verbruik. En daarvoor zijn batterijen nodig”, vertelt Jochem van Vuren, hoofd productontwikkeling thuisbatterijen bij Zonneplan.
“Over het algemeen is stroom duur in de avondpiek en is stroom goedkoop als je het wil afnemen in de middagpiek, overdag en in de nacht. Dat is over het algemeen zo, maar het is niet altijd zo”, legt Van Vuren uit. In de regel zullen thuisbatterijen op de goedkope momenten opladen en op de duurdere momenten juist stroom leveren aan het net.
Maar er zijn momenten dat die ‘regel’ niet opgaat en er bijvoorbeeld tijdens de avondspits juist lage stroomprijzen zijn. “Als het een keer andersom is, dan heb je eigenlijk te maken met rare prikkel vanuit de markt en het wordt toch interessant om op te laden in de avondpiek. Dan kan dat op dat moment financieel interessant zijn, maar het zet dan ook het lokale net onder druk.”
Congestieneutraal
Om op die uitzonderingsmomenten niet bij te dragen aan overbelasting van het stroomnet, heeft energieleverancier Zonneplan Gridguard gelanceerd. Deze software-update is een aanvulling op de bestaande aansturing die stuurt op maximaal rendement. Met Gridguard laadt een thuisbatterij niet op tijdens de piekvraag in de avond en ontlaadt de batterij niet tijdens momenten wanneer er bijvoorbeeld veel zonne-energie op het net is.
Gridguard werkt automatisch bij nieuwe en bestaande gebruikers van thuisbatterijen van Zonneplan, daar hoeven ze niets voor te doen. Volgens Van Vuren zullen gebruikers er ook in de portemonnee niet tot nauwelijks wat van merken. “Het zit in de tienden van procenten, orde grootte.”
Samenwerken met netbeheerders
Waar gebruikers volgens Van Vuren weinig zullen merken van de congestieneutrale aansturing, kan het voor netbeheerders wel een verschil maken. Zij moeten zorgen dat het stroomnet niet overbelast raakt en hebben er dus baat bij als die piekmomenten worden afgevlakt. Gridguard is dan ook ontwikkeld op basis van een pilot die netbeheerder Liander en Zonneplan samen uitvoerden.
Netbeheerders kunnen vanwege mogelijke problemen met netcongestie de verkoop van thuisbatterijen ontmoedigen en energieleveranciers kunnen batterijen de markt op pushen ‘omdat het mag’, zegt Van Vuren. “Maar als we een beetje constructief gaan samenwerken, dan blijkt dat oplossingen ook weer niet zo moeilijk hoeven te zijn en dat we daar best uit kunnen komen.”
“Als Zonneplan willen we uiteindelijk gewoon bouwen aan een beter energienetwerk voor iedereen. Dus als dat is wat wij willen en geloven, dan is het goed dat we ook met elkaar kijken wat we kunnen doen om dat energienetwerk goed werkend, haalbaar en interessant te houden. Ook vanuit de maatschappelijke kosten die het meebrengt.”
Volgens Van Vuren is er nog geen andere thuisbatterij die standaard op deze manier aanstuurt op het verminderen van netcongestie. Hij verwacht wel dat er meer thuisbatterijen zullen volgen die op vergelijkbare manieren congestieneutraal zullen worden aangestuurd. Daarmee zijn de thuisbatterijen geen veroorzaker van netcongestie, maar juist een schakel om dat probleem tegen te gaan.