Hoe populair is de zon als energiebron?
04.10.2023 Brendan Hadden

De ambities en verwachtingen voor zonnestroom als energiebron van de toekomst zijn torenhoog. Maar zit iedereen hier wel op te wachten? Volgens een nieuw rapport van onderzoeksbureau Glocalities is er goed nieuws: zonnestroom is bij uitstek de populairste energiebron.
“Centraal in onze inspanningen staat het begrijpen van een verontrustende paradox”, schrijft Michael Sheldrick (mede-oprichter Global Citizen) in het voorwoord van het rapport van Glocalities. “Terwijl veel landen ambitieuze plannen aankondigen om emissies te verlagen, zet de productie van fossiel door of neemt zelfs toe.”
Volgens het rapport van Glocalities, met de titel Harnessing Solar Power, ligt dit niet aan de houding van de meeste burgers van landen. Het rapport schetst dat er met name op het gebied van zonnestroom volop mogelijkheden zijn om brede steun te creëren voor de snelle uitbreiding van capaciteit.
Onder de respondenten van de survey van Glocalities was de zon de meest populaire energiebron met 68 procent die aangaf voorstander te zijn. Zon werd gevolgd door wind- (54 procent), hydro- (36 procent) en kernenergie (22 procent). Slechts 14 procent van de respondenten gaf aan voorstander van fossiele energiebronnen (olie, gas en kolen) te zijn.
“De robuuste steun voor zonnestroom, zoals dit rapport aantoont, is niet slechts een statistiek”, schrijft Sheldrick over de bevinding. “Het is een duidelijk signaal dat er een gemeenschappelijke basis is waar politieke agenda’s en de eisen van burgers samenkomen.”

Zon schijnt over de hele wereld
Dat zonne-energie populair is lijkt interessant genoeg een constant internationaal fenomeen. Robert Goersch, onderzoeker naar maatschappelijke houdingen ten opzichte van de energietransitie aan de Rijksuniversiteit Groningen, zegt hier het volgende over:
“Zon is over het algemeen de energiebron waar mensen de gunstigste mening over hebben, vanuit het perspectief van acceptatie. En we zien dat dat gegeven vrij constant is, niet alleen in Nederland maar ook in veel andere landen.”
De cijfers wijzen de bewering van Goersch uit. Het Pew Research Center, een Amerikaans surveybureau, schreef in juni dat 82 procent van Amerikanen voorstander waren van meer zonneparken. Daarmee had zon meer steun dan wind- (75 procent) en kernenergie (57 procent), en aanzienlijk meer dan fossiele bronnen zoals offshore olie en gas (47 procent) en kolen (38 procent). Opvallend is dat hoewel er een verschil in de mate van populariteit is, zowel Democraten (93 procent) als Republikeinen (70 procent) over het algemeen voor meer zonnestroom zijn.
Vergelijkbare resultaten zijn beschikbaar voor het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. In het Verenigd Koninkrijk is 88 procent van de bevolking voor meer solar, volgens de Public Attitudes Tracker van het Department for Energy Security and Net Zero. Ook zou 54 procent van de bevolking (in het voorjaar van 2023) blij of redelijk blij zijn met een zonnepark in hun lokale gebied, waar slechts 43 procent hetzelfde voor een windpark zegt.
In Duitsland is de bevolking eveneens positief gestemd over de opwek van zonnestroom. Een survey van het Agentur für Erneuerbare Energien (AEE) geeft aan dat 65 procent van de bevolking een zonnepark in hun eigen omgeving (binnen 5 kilometer) zou goedkeuren. Voor zon-op-dak is dit zelfs 80 procent. Daarmee komt zon boven energiebronnen als wind (50 procent) en geothermie (40 procent) uit.

Nederlanders terughoudender?
Wereldwijd scoort zonnestroom dus goed onder hernieuwbare bronnen, maar hoe zit dat in Nederland? Hoewel solar ook in Nederland relatief goed in het boekje staat, lijken Nederlanders wel enigszins terughoudender om zonnepanelen in hun achtertuin te hebben staan.
Een onderzoek van Motivaction uit 2021 vond dat in Nederland 37 procent van de ondervraagden positief tot heel positief keek naar het vooruitzicht van een zonneweide in hun directe woonomgeving. Daarmee komt de goedkeuring aanzienlijk lager uit dan in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
Wel scoort ook in Nederland de zon als energiebron relatief met andere bronnen hoog. Over het vooruitzicht van een windmolenpark is slechts 23 procent positief gestemd en voor alle vormen van energie-installaties is het 18 procent.
Goed om te benadrukken bij het Nederlandse onderzoek is wel dat in 2021 gepubliceerd werd en dus in tegenstelling tot de Duitse en Britse surveys afkomstig is van vóór de energiecrisis en de hoge gasprijzen door de oorlog in Oekraïne. Ook heeft Nederland al meer capaciteit per hoofd van de bevolking aan zonnestroom dan de eerdergenoemde landen.
Al met al is het imago van zonnestroom dus positief. “Mensen van over de hele wereld voelen zich overweldigend aangetrokken tot energie van de zon in plaats van fossiele brandstoffen”, schrijft Glocalities. “Dus laten we het moment aangrijpen en de weg klaarmaken voor wat goed bekend zou kunnen komen te staan als de Solar Generation.”