Overheid en netbeheerders kondigen onorthodoxe maatregelen tegen netcongestie aan

18.10.2023 Brendan Hadden

Overheid en netbeheerders kondigen onorthodoxe maatregelen tegen netcongestie aan
©Netbeheer Nederland

Het kabinet heeft samen met de netbeheerders een set maatregelen aangekondigd om meer ruimte op het elektriciteitsnet vrij te maken. De maatregelen zijn gericht op het sneller uitbreiden van het stroomnet, beter benutten van de ruimte die er is en het verschuiven van vraag naar momenten waarop er minder piekvraag is.

De aankondiging van het kabinet en de netbeheerders kwam tegelijk met de publicatie van een nieuw rapport door de netbeheerders, waarin ze stelden dat de vraag naar ruimte op het elektriciteitsnet explosief is gegroeid en het net in vrijwel heel Nederland zo goed als vol zit.

De maatregelen bestaan uit drie onderdelen: het bevorderen van de bouw van nieuwe infrastructuur, regelingen die gebruikers stimuleren het net beter te benutten en inzetten op flexibiliteit.

De uitbreiding van het elektriciteitsnet kan de groeiende vraag niet bijhouden. Om die reden gaat de overheid onder andere “proactief (…) zorgen dat er grond beschikbaar is voor de bouw van het elektriciteitsnet door juridische procedures en vergunningverlening te verkorten”. Het kabinet hoopt de procedure potentieel met anderhalf jaar te verkorten, door bepaalde uitbreidingen als ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’ aan te merken.

Daarnaast wil het kabinet met de netbeheerders iets doen aan de belasting van het net op piekmomenten. Zo wil men contracten sluiten met grootverbruikers om op piekmomenten minder elektriciteit te gebruiken. Ook willen kabinet en netbeheerders veilingen (flexibiliteitstenders) starten waarmee bedrijven, zoals een batterij-project, ruimte op het stroomnet kunnen aanbieden tijdens piekmomenten.

Tot slot stelt het kabinet nog 166 miljoen euro beschikbaar voor de stimulering van energiehubs. Energiehubs zijn lokale samenwerkingen waar bedrijven hun stroomvraag en -aanbod op elkaar afstemmen om te voorkomen dat het allemaal het net op en af gaat. Bedrijven kunnen in deze situatie een groepscontract afsluiten, waarbij ze de beschikbare ruimte op het net delen en niet allemaal afzonderlijk van hun piekvraag hoeven uit te gaan.

Demissionair minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten licht toe waarom dit nu van belang is: “Huishoudens en bedrijven zijn in recordtempo aan het verduurzamen. Dat is goed nieuws, maar legt ook een enorme druk op ons stroomnet. Ondanks de forse investeringen van de netbeheerders en eerdere maatregelen loopt het stroomnet op steeds meer plekken tegen de grenzen aan. Zonder ingrijpen heeft dat serieuze gevolgen voor onze duurzame ambities en economie. Daarom nemen we nu nieuwe maatregelen die buiten de gebaande paden gaan, om de uitbreiding van het stroomnet te versnellen en meer ruimte te creëren.”