Kerncentrales zijn niet het ei van Columbus, net zomin als SMR’s dat zijn. Als politieke partijen écht van mening zijn dat kernenergie dé oplossing is, kom dan met net zulke concrete doelstellingen, bijvoorbeeld 20 gigawatt in 2040 en 40 gigawatt in 2050. We zijn dan niet alleen zelfvoorzienend, we zijn ook meteen de energiehub voor Noordwest-Europa.

22 november zijn de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen. Vervroegd omdat het Kabinet is gevallen. Gevallen doordat ze is gestruikeld, dan wel getackeld. Nu zijn alle verkiezingsprogramma’s ook eindelijk beschikbaar, inclusief die van Nieuw Sociaal Contract (NSC).

Tijdens de presentatie hoorde ik dat ook Omtzigt twee nieuwe kerncentrales wil. Niet één, niet drie, niet vijf of tien. Nee, twee. Twee nieuwe kerncentrales, net als D66, CDA en VVD – die willen er eigenlijk vier. BBB en PVV willen ook nieuwe kerncentrales maar hebben geen idee hoeveel. Wat BBB wel weet, is dat de kolencentrales pas dicht mogen wanneer de nieuwe kerncentrales (maakt niet uit hoeveel) er staan. PVV houdt alle kolen- en gascentrales sowieso open.

En: alle eerder genoemde partijen willen SMR. SMR? Ja SMR: Small Modular Reactors. U weet wel, de belofte van de toekomst van kernenergie zoals waterstof al sinds de jaren ’70 de toekomst van de energiedragers is (en nu eindelijk wellicht doorbreekt).

Voor de duidelijkheid: van de andere ‘grote’ partijen is alleen de combinatie GL-PVDA tegen nieuwe kerncentrales en wil als enige de huidige kerncentrale volgens planning sluiten in 2033.

Vooropgesteld: ik ben niet tegen kernenergie. Ik ben van mening dat wij prima in staat zijn het nucleair afval te verwerken en op te slaan zonder gezondheidsrisico’s voor de omgeving. Ik ben ook van mening dat kernenergie schone elektriciteit produceert.

Ik ben echter ook van mening dat er alleen nieuwe kerncentrales kunnen komen wanneer er goudgerande subsidies komen voor de investeerders in die kerncentrales. Dat zijn buitenlandse bedrijven. Buitenlandse investeerders die goudgerande subsidies krijgen om onrendabele installaties te exploiteren. Moet je eens voor zonne- of windparken voorstellen, dan krijg je heel de politiek over je heen, waaronder, Pieter Omtzigt.

Maar voor kernenergie mag dit gewoon. Sterker nog, Dilan Yeşilgöz is er zelfs trots op: “Ik heb drie (buitenlandse) bedrijven die willen investeren”, riep ze in het eerste debat tegen Frans Timmermans.

Waarom twee?
Ik begrijp dat sommige partijen voor nieuwe kerncentrales zijn en sommige tegen. Wat ik echter niet begrijp, is dat het er twee moeten zijn. In alle programma’s wordt gesproken over meer wind, meer zon, meer biogas, minder uitstoot maar bij de kerncentrales: twee. Twee nieuwe kerncentrales. Maar hoeveel vermogen willen ze dan? Twee kerncentrales van 1.000 megawatt of twee kerncentrales van 2.500 megawatt.

Mijn vraag is: wat gaan twee nieuwe kerncentrales nu precies toevoegen aan de energiehuishouding? Hoeveel CO2-uitstoot gaan we besparen met twee nieuwe kerncentrales? Hoeveel minder afhankelijk worden we van het buitenland met twee nieuwe kerncentrales? Hoeveel gaan de energieprijzen omlaag met twee nieuwe kerncentrales? En hoeveel gaan de belastingen omhoog, die goudgerande subsidies moeten toch ergens van betaald worden?

Wellicht zijn het er twee vanwege de beschikbaarheid van (of juist het gebrek aan) geschikte locaties. Zet er één bij in Borssele en zet er één in Eemshaven. Nieuwe kerncentrales moeten in ieder geval aan zee en niet langs rivieren.

Dat hebben we in 2022 wel gezien toen zoveel kerncentrales in Frankrijk moesten afschakelen wegens de lage waterstanden in de rivieren door droogte. De kerncentrales kregen onvoldoende koelwater en Frankrijk moest in 2022 opeens 20 terawattuur importeren terwijl ze normaal gesproken 60 terawattuur per jaar exporteren. Een verschil van 80 terawattuur. Ter vergelijking: Nederland verbruikte in 2022 ongeveer 117 terawattuur elektriciteit.

Voor wind-op-zee zijn er duidelijke doelstellingen: 21 gigawatt in 2030, 50 gigawatt in 2040 en 70 gigawatt in 2050. En als er één land goed is in bouwen op of in water, is Nederland dat wel. Kunnen we ook nog eens onze kennis en kunde exporteren wanneer de eersten er staan. Waarom dan zo vaag over kernenergie?