De Vlaamse overheid heeft, net als de Nederlandse overheid, nog geen specifieke doelen gesteld voor de hoeveelheid geïnstalleerd batterijvermogen in 2030. Toch gaat de ontwikkeling van de thuisbatterij in België een stuk sneller dan de ontwikkeling van de Nederlandse thuisbatterij. Er zijn in Vlaanderen steeds meer initiatieven voor grootschalige batterijopslag, maar om thuisopslag ook te stimuleren riep de Vlaamse overheid de thuisbatterijsimulator in het leven.

De thuisbatterijsimulator is een tool voor zonnepaneeleigenaren in Vlaanderen, en berekent de terugverdientijd van een investering in een thuisbatterij. De tool werd ontwikkeld door onderzoeksgroep EELab/Lemcko van de Universiteit van Gent. Hij is te gebruiken voor zonnepaneeleigenaren die een digitale meter in huis hebben en is gebaseerd op de meest recente informatie over energieprijzen.

Het is de bedoeling dat het een objectieve informatiebron vormt en bijdraagt aan transparante informatie voor potentiële klanten. Volgens de Vlaamse Energieminister Zuhal Demir geven installateurs nog wel eens onrealistische rendementsverwachtingen voor zonnepaneleninstallaties en batterijen.

In Vlaanderen waren er in 2021 al 11.174 thuisbatterijen geïnstalleerd. De thuisbatterij  kost inclusief installatiekosten gemiddeld tussen de 4.500 en 10.000 euro, afhankelijk van de capaciteit van de batterij. Tot 31 maart 2023 konden Vlamingen een subsidie aanvragen voor de thuisbatterij, waarbij de Vlaamse overheid tot 40 procent van de factuur inclusief btw vergoedde, tot een maximumbedrag van 850 euro in 2023 en 1.725 euro in 2022.

De thuisbatterijsimulator
De simulator kijkt naar het energieverbruik van een woning en welke warmtetechnieken in de woning zijn toegepast. Daarnaast kijkt de tool naar het geïnstalleerd zonnepaneelvermogen van het huishouden. Op basis van deze gegevens berekent hij de terugverdientijd van een thuisbatterij met en zonder slimme meter. In de resultaten wordt meegegeven dat een batterij gewoonlijk 10 tot 20 jaar meegaat.

Wallonië
In Wallonië staat de overheid minder te springen om batterijen, omdat mensen zichzelf hiermee isoleren van het netwerk. Daarentegen ziet de overheid liever dat men via slimme meters stroom uitwisselt binnen het netwerk.

Nederland
In 2021 telde Nederland slechts 1.351 thuisbatterijen. De prijs van een thuisbatterij ligt net als in België tussen de 4.500 en 9.000 euro, inclusief installatiekosten. De salderingsregeling maakt de investering in thuisbatterijen nog steeds onaantrekkelijk omdat stroomteruglevering aan het net hiermee extra vergoed wordt. Toch is het aantal thuisbatterijen naar schatting al aardig toegenomen. De toename in de populariteit van de thuisbatterij is waarschijnlijk te wijden aan de plannen voor het afbouwen van de salderingsregeling.

De Routekaart Energieopslag stelt daarom ook dat energie moet worden ingezet om vraag en aanbod te balanceren, om de warmtepiekvraag te bedienen, om elektriciteits-, gas- en warmtenetten te ondersteunen, om netcongestie te verlichten en om strategische voorraden te kunnen bieden. De routekaart laat de mogelijkheden en knelpunten van batterijopslag zien, maar het Nationaal Plan Energiesysteem dat later dit jaar wordt gepubliceerd moet meer concrete handvaten bieden om deze ambities te realiseren.

Lees ook: De Routekaart Energieopslag is realistisch en zeer uitgebreid maar nog niet erg concreet

Als Nederland dezelfde groei op de batterijmarkt wil  doormaken als de Belgische markt, dan moeten huishoudens een prikkel krijgen om de aankoop te stimuleren. Dit kan onder andere door middel van het afbouwen van de salderingsregeling of door thuisbatterijen te subsidiëren. De vraag is echter of de thuisbatterij de meest geschikte oplossing is voor ons elektriciteitssysteem of dat opties zoals een buurtbatterij de onbalans in het net beter kunnen oplossen.