Willen we de Europese PV-industrie wel echt wederopbouwen?
23.01.2024 Kai Lippert CEO en oprichter van EWS

Een PV-productie met het stempel 'Made in Europe' is niet iets voor de korte termijn, maar voor bedrijven die voldoende kracht, ervaring en uithoudingsvermogen hebben om de huidige grote internationale spelers bij te houden. Het handelen vanuit voornamelijk idealisme en wensdenken heeft nooit lang gewerkt en zal dat nu ook niet doen. De politiek en de media steunen daarnaast zoiets ook slechts een korte tijd en daarna komt de harde realiteit, die alleen de zeer sterke (of bijzonder slimme) bedrijven met succes het hoofd kunnen bieden.
Tot 2012 leek Duitsland vastbesloten de juiste locatie te zijn voor de PV-industrie. De omslag in 2013 werd echter nauwelijks opgemerkt door de media en de samenleving. Maar binnen een jaar werd ruim 90 procent van alle banen en het grootste deel van de opgedane specialistische kennis verplaatst naar andere delen van de wereld. Hier bepalen en ontwikkelen ze nu wat onze klanten en overheden nodig hebben voor de ambitieuze doelstellingen van de energietransitie en halen we daar inmiddels 80 procent van onze producten vandaan.
Het is de vraag of we tien jaar doelgericht industriebeleid, zoals in China wel wordt gevoerd, überhaupt kunnen goedmaken. Het lijkt niet realistisch dat de politiek in Duitsland en andere Europese landen hiervoor de juiste randvoorwaarden zal scheppen, gezien de halfslachtigheid en kortetermijnvisie die hier op dit punt heerst.
Daarom zullen handelsbeperkende of protectionistische maatregelen ook geen effect hebben en eerder het tegenovergestelde bereiken. Europa zou zichzelf in de voet schieten en de lokale bedrijven zouden juist langer nodig hebben en meer moeite hebben om hun plek in de markt te vinden.
Tien jaar voorsprong en marktdominantie in zonnecelproductie van de huidige grote internationale spelers poets of wens je niet zomaar weg. Daar zijn fikse investeringen voor nodig en vasthoudend langetermijnbeleid om op z'n minst een level playing field te krijgen.
Er is een heldere visie nodig
Aan de andere kant werken wij al dertig jaar samen met fabrikanten als SMA en Fronius, die door alle ups en downs van de marktontwikkeling – en grotendeels zonder noemenswaardige ondersteuning – hebben bewezen dat je met Europese productielocaties internationaal succesvol kunt zijn. Daar zie je dat zij de markt en de klantwens goed kennen en hier continu op inspelen en hier verder op innoveren.
Als distributeur spelen wij daarin ook een belangrijke rol. We blijven ons baseren op zowel hun ervaringen als op de ervaringen van de bewezen en ervaren installateurs uit de markt en wisselen deze kennis uit. Met deze kennis worden nieuwe producten en diensten gemaakt met meerwaarde, wat een gezonde 'lokale' PV-industrie betekent die bestaansrecht heeft.
Momenteel wordt er met krokodillentranen teruggekeken naar gemaakte keuzes die door gebrek aan visie werden ingegeven en om de bestaande belangen van andere industrieën niet te beschadigen (lees: fossiele industrieën). Hierdoor was de PV-industrie destijds genoodzaakt om de productie te verhuizen voor lagere kosten.
De vraag is dan ook waarop de hernieuwde interesse in een hernieuwde Duitse 'Solar Valley' is gebaseerd. Is het om de kennis, ontwikkeling en innovatie – en daarmee hogere marges en winsten – zelf in de hand te houden, willen we productie en daarmee werkgelegenheid hebben (dit onderwerp doet het altijd goed bij kiezers in economisch iets onzekere tijden) of willen we grip houden op grondstoffen en energievoorziening? Zolang er geen heldere keuze in de visie wordt gemaakt blijft elk geluid over een wederopbouw van Europese PV-industrieën zoals de Duitse Solar Valley voornamelijk idealisme en wensdenken.