2023 was een recordjaar voor de elektrische auto in België. Het aantal elektrische wagens nam met 93.000 elektrische wagens toe. Al blijven er wel uitdagingen, onder meer naar laadpalen, vertelt Filip Rylant van Traxio, een vereniging die zo'n 10.000 werkgevers actief in de Belgische mobiliteitssector vertegenwoordigt.

Het aantal elektrische wagens kende een explosie in 2023. In 2023 rijden er in totaal 187.000 elektrische wagens rond. Daarvan zijn er in 2023 maar liefst 93.000 ingeschreven. Van het totale elektrische wagenpark is 50 procent ingeschreven in één jaar tijd. “De helft van het totale elektrische wagenpark dat in één jaar is ingeschreven”, zegt Rylant.

“Dat is ongelofelijk. In 2023 waren er wel weer vlotte leveringen van wagens die al vroeger besteld waren. De fabrieken draaien weer op volle toren. Alles wat is ingeschreven, is daarom niet in 2023 besteld.”

Bedrijfsvoertuig
90 procent van deze elektrische wagens zijn ingeschreven als bedrijfsvoertuig (zoals een leasingwagen of salariswagen), de overige 10 procent staan op naam van een particulier. “De overheid pusht de bedrijfswagen volop. Er is een fiscaal systeem dat een voordeel heeft voor elektrische wagens. De belastingen zijn zo ontworpen dat het interessant is voor het bedrijf en gebruiker”, zegt Rylant.

“Voor een bedrijf is de elektrische wagen 100 procent aftrekbaar, terwijl dat minder is voor een auto met een verbrandingsmotor. Dat maakt dat de markt kunstmatig gestimuleerd wordt. Zeker omdat de voordelen van de plug-in hybride in juli werden afgebouwd. Op 1 juli 2023 zijn we in een fase terecht gekomen van een graduele vermindering van de voordelen van de plug-ins.”

Particulieren die de dag van vandaag een elektrische wagen kopen, genieten voordelen. “Die hoeven geen inschrijvingstaks en jaarlijkse rijtaks betalen in Vlaanderen. De Vlaamse overheid stimuleert de particuliere aankoop van een nieuwe elektrische auto met 5.000 euro per wagen en met 3.000 euro per occasiewagen – voor beide categorieën zijn er wel strenge voorwaarden gesteld. Er is ruim 20 miljoen euro voorzien waarmee vierduizend nieuwe auto’s aangekocht kunnen worden”, aldus Rylant.

“Daarmee gaan we het verschil nog niet kunnen maken, al zet het de mensen wel aan het denken. De elektrische wagens vindt de particulier immers momenteel nog steeds te duur. Er is weinig zekerheid. Hij durft de investering niet te doen uit vrees dat hij er eventueel later voor afgestraft zou worden.”

Laadpalen
Wie met een elektrische wagen rijdt, heeft een laadpunt nodig. Een internationale norm stelt dat je per tien elektrisch ingeschreven wagens een publiek laadpunt nodig hebt. Volgens recente info van EV Belgium telt België momenteel 48.000 laadpunten waarvan er 37.000 in Vlaanderen, 4.700 in Brussel en 6600 in Wallonië liggen.

De Vlaamse overheid heeft een plan uitgewerkt om het plaatsen van laadpunten aantrekkelijk te maken en elektrificatie te ondersteunen. “Vlaanderen heeft fiscale maatregelen genomen om het aantrekkelijk te maken”, zegt Rylant.

“Ze hebben een plan uitgewerkt om zo veel mogelijk publieke laadpunten te installeren. Particulieren en bedrijven die een laadpaal plaatsen, krijgen een belastingaftrek indien ze hun privélaadpunt openstelen voor het publiek. Dat werkt goed.”

Wallonië
De meeste laadpunten liggen momenteel in Vlaanderen, in tegenstelling tot Wallonië. “Wil je inzetten op vergroening van elektrische wagens, dan moet je de laadinfrastructuur uitwerken”, zegt Rylant.

“Wallonië, dat in oppervlakte het grootste gewest is, is de slechtste leerling van de klas. Daar is nog veel werk te doen. Op de Waalse snelwegen heb je bijna geen mogelijkheden. Het is een laadpaalwoestijn. Dat is een probleem. Bepaalde Waalse partijen willen het autogebruik niet stimuleren, ook al zijn het elektrische wagens.”

Tegen 2030 zullen er naar schatting 1,5 miljoen elektrische wagens en 500.000 plug-ins rond rijden. “Dat wil zeggen dat we tegen 2030 200.000 publieke laadpunten gaan hebben. We moeten er dan 100 per dag bijzetten. In Vlaanderen zitten we op schema, maar niet in de andere regio’s.”

Waterstof
In België rijden er ook wagens op waterstof rond, zij het wel beperkt. In 2023 werden er 101 personenwagens ingeschreven op waterstof. Volgens Rylant komt die technologie wel van de grond.

“Het is een potentieel interessante technologie voor zwaardere voertuien die lange afstanden moeten afleggen. Een waterstofcel is zeker nuttig om grotere voertuigen aan te drijven die lange afstanden moeten afleggen. Dan denk ik aan de vrachtwagens, de bussen, de schepen en de vliegtuigen. Het is een goede en noodzakelijke technologie. We kunnen ons niet voor alles gaan richten op de batterij aangedreven elektrische wagens en moeten de technologie verder laten ontwikkelen om te vermijden dat we in een monopolie terecht komen van batterij aangedreven elektrische wagens”, aldus Rylant.

“Wij pleiten voor technologische neutraliteit. Laat de ingenieurs en constructeurs maar oplossingen verzinnen om tot koolstofneutraliteit te komen. We moeten niet opleggen dat het batterij aangedreven wagens moeten zijn. We hebben naast batterijen en waterstof ook een range van biobrandstoffen en synthetische brandstoffen nodig die op een gewone verbrandingsmotor kunnen. Het lijkt me echt noodzakelijk dat we naar de toekomst toe al die deuren open zetten om te vermijden dat we afhankelijk worden van één technologie. In Zwitserland is de overschakeling op vrachtwagens op waterstof al ver doorgedreven. Daar hebben ze een grote vloot rondrijden die op waterstof rijdt.”