In een ideale wereld werken alle installateurs veilig op het dak. Ze gebruiken het juiste gereedschap, ze treffen de juiste veiligheidsmaatregelen, ze houden zich aan procedures en ze laten zich niet gek maken door tijdsdruk. Ze gaan vrolijk fluitend veilig het dak op en ze zitten die avond weer met hun gezin aan tafel, trots op een stukje vakwerk waar de consument vele jaren zonder gedoe van kan profiteren. Alles netjes aangesloten zoals het hoort. Maar sprookjes bestaan niet.

Een installatiefout is zo gemaakt en kan verstrekkende gevolgen hebben voor degene die onder het dak woont. En het zal je maar gebeuren dat bij het aanleggen van jouw installatie een van de installateurs van het dak valt. Volgens cijfers van de Arbeidsinspectie is er bij 80 procent van de ongevallen die plaatsvonden bij het plaatsen van PV op dak sprake van een monteur die door of van het dak viel. 20 Procent daarvan had hoofdletsel en 10 procent hield blijvend letsel over aan de val.

Maar veel erger: in de afgelopen drie jaar kwamen vijf monteurs helemaal niet meer thuis na een val. Zou een gecertificeerde installatieregeling dit tegen kunnen gaan? 

Vakmanschap geborgd
Wil van Ophem is directeur van InstallQ, zij ontwikkelen en beheren een breed scala aan kwaliteitsregelingen voor de installatiesector. Zij zien een gecertificeerde installatieregeling wel zitten en helpen graag om hem op te stellen. “Het is in belang van de sector dat er kwalitatief goed gewerkt wordt. Of er vraag is in de markt zal de tijd moeten leren”, beweert hij.

“In de certificering moet het vakmanschap geborgd worden. Zoals welke gereedschappen en meetinstrumenten er nodig zijn voor een correcte installatie en welke controles er moeten worden uitgevoerd. Van ieder project moet een projectdossier worden aangelegd. Maar er staat ook een klachtenregeling in en de controles van de certificatie-instelling worden erin beschreven. Zo ook de kwalificaties van de auditor van deze certificatie-instelling. Voor wat betreft de veiligheidsmaatregelen die ervoor moeten zorgen dat niemand van het dak valt is de Arbo-wetgeving er al”, zegt Van Ophem.

70 procent van de controles werd de Arbo-wet overtreden
Maar bij controles van de Arbeidsinspectie werd in meer dan 70 procent van de gevallen deze Arbo-wet overtreden. Hierop heeft de Arbeidsinspectie aangegeven het aantal inspecties in de sector te gaan opschroeven. Bij de inspecties kwamen heel wat dubieuze zaken aan het licht. Denk daarbij aan installateurs die panelen via ladders omhoog brengen, maar ook aan het ontbreken van steigers, leuningen of dakrandbeveiliging die valgevaar kunnen voorkomen.

Maar er is meer: er wordt soms  gewerkt met standaard stekkers, er zijn losse connectoren, schakelmateriaal en aardlekschakelaars worden verkeerd gebruikt en ga zo maar door. Er zijn installatiebureaus die alles goed doen; ze leveren hun werknemers al het materiaal om veilig te werken, ze laten ze op cursus gaan, ze krijgen extra tijd om de maatregelen te gebruiken en nog gebruiken ze het niet. Wat moet je dan doen als eigenaar van het installatiebedrijf?  

Van Ophem: “Daar kan ik vrij duidelijk over zijn. Als jij als werkgever weet dat jouw mensen dat niet gebruiken, dan loop jij als werkgever het risico. Uiteraard moet je een strategisch besluit als directie van een bedrijf hoe je hiermee omgaat als bedrijf bij voorbaat nemen en moet het glashelder zijn bij de werknemers. Uit aanverwant onderzoek is gebleken dat in 58 procent van de gevallen er te weinig risicobesef blijkt te zijn bij de werknemers. Als je er als bedrijf een keer mee te maken hebt gehad dat een van je werknemers verongelukt, dan gebeurt zoiets hopelijk nooit weer.”

Aantoonbaarheid
“De trend in de maatschappij is dat je moet kunnen laten zien dat je goed werk aflevert. Aantoonbaarheid wordt steeds belangrijker en is noodzakelijk en certificering vind ik ook een goede stap. In de erkennings- en certificatierichtlijnen kun je precies lezen hoe je het goed moet doen. Maar het blijft natuurlijk ook zo dat als de consument niet weet dat er zo iets als een erkend monteur bestaat, je kunt erkennen tot je groen en geel ziet. Het zou echt zoden aan de dijk zetten als bijvoorbeeld Vereniging Eigen Huis hier bij zijn leden aandacht aan zou besteden”, denkt Van Ophem.

“Maar ik ben ook eerlijk, bij certificering mikken wij als InstallQ ook meer op de B2B. Bij residentieel zou de erkenning voldoende kunnen zijn. Wij hebben tegenwoordig de zogenaamde vakmanschapsroutes. Daar kun je als installateur een zelftest, een theorietoets en een praktijkexamen doen. Bij de zelftest ontdek je of er een kennishiaat is. Daarvoor krijgt men dan advies voor een stukje opleiding. Na die opleiding kan je voor 80 euro de theorietoets maken en dan weet je dat je nog up to date bent. Voor hele nieuwe installateurs kan dan het praktijkexamen erachter aan”, besluit Van Ophem.