Nu het aankomende kabinet heeft gesteld dat de salderingsregeling per 2027 waarschijnlijk van tafel gaat en de meeste energieleveranciers terugleverkosten zijn gaan rekenen, is het voor huishoudens met zonnepanelen interessant om hun eigen verbruik te maximaliseren. Een manier om dit te doen is door te investeren in een thuisbatterij. Hoewel het aansluiten van een thuisbatterij tegenwoordig vrij simpel is, kan het nog behoorlijk ingewikkeld zijn om uit te zoeken welk batterijsysteem het beste past bij de energiebehoefte van een huishouden. Jan Paul Dahm, directielid van de Duitse PV-groothandel EWS, legt uit waar een installateur of adviseur op moet letten bij het maken van een aanbeveling voor een batterijsysteem.

EWS heeft als bedrijf voornamelijk te maken met installateurs in de duurzaamheidssector. Ze hebben veel kennis in huis door hun ervaring als groothandel op de duurzaamheidsmarkt sinds 1985. EWS deelt die kennis door middel van cursussen en informatiedagen. Ook hebben ze software ontwikkeld voor installateurs om de kennis nog makkelijker op te doen en te delen. Hierdoor heeft Dahm een goed beeld ontwikkeld van welke kennis nodig is voor een installateur om zich succesvol neer te kunnen zetten in de batterijmarkt.

Technische kennis
Een goed advies begint bij de technische kennis van de systemen die worden aangeboden. Er moet worden nagedacht over waar de batterij moet komen te staan, welke omvormer erbij moet worden gekozen, of hij gecombineerd wordt met zonnepanelen en hoe deze koppeling moet worden gemaakt. Een batterijsysteem is tegenwoordig redelijk simpel, merkt Dahm op.

“We merken dat er weinig fout kan gaan tijdens de installatie. De modules worden nu zo gemaakt dat je ze gewoon met een aansluiting kan opstapelen om je capaciteit uit te breiden. Vijf jaar geleden was dit wel anders, toen werden batterijcellen vaak nog individueel aan elkaar gekoppeld, wat gepaard ging met meer draden en aansluitingen.”

“De grootte van de batterij moet goed worden overwogen. In Duitsland zien we dat de gemiddelde opslagcapaciteit batterijen is gegroeid van rond de 5 kilowattuur naar 8 tot 10 kilowattuur”, stelt Dahm. Welke grootte batterij het beste is, is afhankelijk van het energieverbruik van het huishouden. Om een goed advies op te stellen is het belangrijk om mee te nemen wat het dagelijks verbruik van het huishouden is en wanneer deze energie wordt verbruikt.

Ook is het verstandig om een niet al te grote batterij aan te schaffen. “Het zou kunnen dat je deze in de zomer dagelijks helemaal kunt vullen met energie, maar dan is je energieconsumptie laag. En in de winter is er dan weer te weinig zonlicht op een dag om de batterij te vullen, dus dan hou je capaciteit over”, stelt Dahm. Er moet gekeken worden naar wanneer de stroom wordt verbruikt. Als het stroomverbruik hoog is op momenten dat de zon schijnt en laag is als deze weg is, zal een batterij minder bijdragen aan het verhogen van de netcongestie.

Wat de investering in batterijen betreft wil Dahm graag af van het idee dat wanneer de garantie op een batterij is verlopen, dat de batterij zelf meteen geen waarde meer heeft. Dahm: “De meeste fabrieksgaranties verwijzen naar een bepaalde maximale capaciteit na een bepaald aantal cycli, de zogenaamde State of Health. De werkelijke levensduur van een batterijopslagsysteem is echter aanzienlijk langer en de degradatie van de capaciteit neemt in de loop van de tijd aanzienlijk af.”

Een goed advies
“Het is voor installateurs en adviseurs erg belangrijk om de juiste kennis in huis te hebben. Het is natuurlijk mogelijk om klussen binnen te slepen door altijd de goedkoopste te willen zijn, maar dat hou je niet lang vol. Je kunt beter focussen op een goed advies waarbij je met de mensen meedenkt zodat je betrouwbaar en vakkundig overkomt. Hierbij is het kennen van de wet- en regelgeving rondom batterijen heel belangrijk”, stelt Dahm.

In Nederland is het bijvoorbeeld verplicht om de thuisbatterij aan te melden. Dit kan de klant zelf doen, echter moeten hierbij veel technische gegevens worden ingevuld. Als een installateur op voorhand stelt dit uit handen te nemen, zal dit helpen bij het verwerven van de opdracht.

Ondanks dat de ontwikkelingen er volgens Dahm de afgelopen jaren voor hebben gezorgd dat batterijen steeds eenvoudiger en veiliger zijn geworden, is het altijd belangrijk om te letten op een veilige installatie. Een batterij moet op een goed geventileerde locatie hangen, dus niet in een meterkast, trapkast of achter de knieschotten.

Ook moet er goed worden gekeken naar de installatie in de meterkast. Als een batterij namelijk niet gelijktijdig met de zonnepanelen wordt aangesloten of het zonnepanelensysteem niet is voorbereid op de komst van de batterij, wordt deze vaak naast de zonnepanelen aangesloten, wat ertoe kan leiden dat de toevoer van stroom hoger is dan de meterkast aankan.

Commercieel of residentieel
Of een batterij interessant is of niet, wordt in Nederland meestal voornamelijk financieel bekeken. In Duitsland is het echter veel gebruikelijker om een batterij aan te schaffen om minder afhankelijk te zijn van de netbeheerder of de overheid. Dahm noemt dit emotionele argumenten voor het aanschaffen van een thuisbatterij.

“Als je een zakenman wilt overtuigen, kun je je alleen richten op cijfers en geld. Het draait allemaal om het rendement op een investering en de terugverdientijd. Dat is veel moeilijker dan voor de residentiële markt. De terugverdientijd is niet veel beter bij commerciële opslag dan bij residentiële opslag. Maar je kunt een residentiële eindklant overtuigen met emotionele aspecten zoals onafhankelijk zijn, een back-up hebben voor black-outs en dergelijke”, licht Dahm toe.

Dahm: “Ik heb mijn masterthesis geschreven over commerciële batterij-installaties. Ik heb toen voorspeld dat de markt voor commerciële installaties veel groter zou zijn dan voor residentiële installaties vanwege extra toegevoegde waarde. Ik heb toentertijd gekeken naar de financiële motivaties om batterijsystemen aan te schaffen en geconcludeerd dat die voor commerciële installaties gewoon veel interessanter zijn. In de realiteit zijn de meeste batterijen die wij nu verkopen in Duitsland voor residentiële installaties. Dit geeft aan hoe belangrijk het emotionele argument voor batterijsystemen is.”

Of deze argumenten ook in Nederland aanslaan, valt nog te bezien. Door de commotie rondom energietarieven, zonnepanelen en het terugleveren van stroom kan een thuisbatterij er in ieder geval voor zorgen dat een huishouden een stukje minder afhankelijk wordt van het elektriciteitsnet.