Slimme grootverbruikers in huishoudens worden steeds meer ingezet om het nationale energiesysteem in balans te houden. Het idee om de flexibele inzet van warmtepompen, laadpalen en thuisbatterijen te benutten voor netcongestiemanagement begint te groeien. Het lijkt erop dat netbeheerders eindelijk wakker worden geschud en actief op zoek gaan naar oplossingen voor het grote netcongestieprobleem in Nederland. Een belangrijke ontwikkeling die zij niet over het hoofd kunnen zien, zijn de slim inzetbare grootverbruikers van huishoudens.

Waar netbeheerders eerder een terughoudende houding innamen ten opzichte van deze slimme elektriciteitsverbruikers, beginnen ze nu langzaam de potentie in te zien van hun flexibele aard. Leveranciers, producenten en serviceproviders worden betrokken in discussies met netbeheerders om mee te denken over een oplossing voor de netcongestieproblematiek, waarbij hun slimme elektrische assets een rol moeten gaan spelen.

Denk bijvoorbeeld aan een Home Energy Management System (HEMS) waarbij de grootverbruikers centraal aangestuurd worden om de druk op het lokale elektriciteitsnet te verlichten. Zo'n centrale aansturing is alleen mogelijk wanneer alle apparaten ernaar kunnen luisteren.

In de race om de beste propositie voor slimme elektrische assets te bieden, heeft elke aanbieder een eigen Energy Management System (EMS), waar hun apparaat op reageert. Maar wat gebeurt er als de laadpaal zijn eigen algoritme volgt en niet kijkt naar wat de thuisbatterij doet? Er is nog altijd de limiet van de capaciteit van de netaansluiting. Het is als een druk kruispunt zonder verkeersregelaar. Als alle apparaten denken dat ze voorrang hebben en tegelijkertijd stroom gaan leveren, ontstaan er problemen.

Het probleem bevindt zich niet alleen in de meterkast. Reagerend op verschillende energiemarkten met incongruente belangen, kan het ene EMS tegenstrijdige signalen sturen dan het andere EMS. Hierdoor wordt de flexibele bijdrage van de elektrische grootverbruikers uitgeschakeld. Het is namelijk goed denkbaar dat huishoudens meer dan één slimme asset in huis nemen.

In dat geval is het noodzakelijk dat deze assets de mogelijkheid hebben om ook te luisteren naar andere aansturingsmogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan een API-koppeling of een standaard open communicatieprotocol, zoals laadpalen die OCPP als standaard hanteren. Daarnaast is het ook niet wenselijk dat apparaten alleen binnen hun eigen merk compatibel zijn met een centrale aansturing. Dit vormt een extra drempel voor een flexibel centraal systeem.

Om deel te nemen aan de oplossing voor netcongestie, moeten marktpartijen gaan samenwerken binnen een centraal ecosysteem en dus hun communicatie openstellen. Alleen wanneer niet alleen hun algoritme, maar ook hun manier van aansturing flexibel is, kan hun volledige potentie benut worden. Samen spelen betekent immers, samen delen.