Een regering die elkaar de tent uit vocht, een explosie op het gebied van thuisbatterijen en er werd meer hernieuwbare stroom opgewekt dan energie met kolen. Het is een greep uit de vele gebeurtenissen die het jaar 2025 rijk is. Het was een jaar van pieken en dalen: waar de thuisbatterijen het goed deden stortte de zonnepanelenmarkt in. In dit artikel kijkt Solar365 terug op de belangrijkste gebeurtenissen. 

Na slechts een vijftien minuten durend overleg was de kogel door de kerk: Geert Wilders trok de PVV terug uit het kabinet dat daarmee ten val kwam. Het kabinet van de PVV, BBB, NSC en VVD hield slechts elf maanden stand. Dat leidde direct tot onzekerheid in de energiesector.  

Als besluitvorming stil komt te liggen, kan dat vertraging voor de energietransitie betekenen, was de vrees en leerde ook de ervaring. Verschillende organisaties in de energiesector deden daarom de oproep aan het (demissionaire) kabinet om besluitvorming over de energietransitie voort te blijven zetten. 

“Een demissionair kabinet betekent vertraging van besluitvorming en wetgeving, terwijl er nu juist tempo gemaakt moet worden”, aldus Cora van Nieuwenhuizen, voorzitter van branchevereniging Energie Nederland.   

Van Nieuwenhuizen: “Nederland kan het zich niet veroorloven om maatregelen die de leveringszekerheid en betaalbaarheid van energie moeten waarborgen vooruit te schuiven. Energie-Nederland roept de Tweede Kamer daarom op om verantwoordelijkheid te nemen en besluiten te blijven nemen die de energietransitie zo hard nodig heeft.”   

D66 en CDA zetten energietransitie centraal in formatieplannen 

De verkiezingen mondden vervolgens uit in een nek-aan-nek-race tussen D66 en de PVV. De Democraten trokken uiteindelijk aan het langste eind en wonnen de verkiezingen. De daaropvolgende formatie kon op meer enthousiasme van de sector rekenen. D66 en het CDA, partijen die de transitie over het algemeen gunstig gezind zijn, namen het voortouw. In het tussenverslag van informateur Sybrand Buma stond een uitgebreide paragraaf over wat de formerende partijen met de energietransitie van plan zijn.  

Naast verduurzaming gaat de ‘energieparagraaf’ ook over energiezekerheid en de betaalbaarheid van energie. Zoals beide partijen in hun verkiezingsprogramma schreven, krijgt het aanpakken van netcongestie de hoogste prioriteit. Op de meest urgente plekken wordt het net eerst uitgebreid en door een Crisiswet Netcongestie worden vergunningen sneller verleend en wordt ingegrepen als het werk aan het stroomnet stagneert. Verder moet de beschikbare netcapaciteit beter benut worden met prikkels in nettarieven, flexcontracten en energiehubs. 

Ook willen ze de uitrol van energieprojecten stimuleren: “We verlengen de SDE++ na 2030 ten behoeve van de uitrol van duurzame energiebronnen. We willen ervoor zorgen dat nieuwe duurzame elektriciteitsbronnen op een ‘netbewuste’ wijze in het energienetwerk worden ingepast.” 

Meer hernieuwbare stroom dan kolen, maar afschakeling neemt toe 

Ondanks de politieke perikelen ging de energietransitie gewoon door. Zo was er ook in 2025 weer een groot aandeel van duurzame energie in de energiemix. In 2024 werd voor het eerst meer stroom opgewekt met hernieuwbare bronnen dan met kolen. In de eerste helft van 2025 was een stijging te zien in de opwek van zonnestroom, maar nam het totale aandeel hernieuwbare elektriciteit af. In het derde kwartaal van 2025 werd meer hernieuwbare stroom opgewekt dan in dezelfde periode in 2024. Al werd dat aantal beperkt, omdat er ook veel stroom moest worden afgeschakeld. 

Einde salderingsregeling en terugleverkosten domineren zonnepanelendebat 

2025 werd ook gekenmerkt door de voorbereiding op het afschaffen van de salderingsregeling. Afgelopen maart gaf Greenchoice als eerste energieleverancier duidelijkheid over het energiecontract na het einde van de salderingsregeling. Zij kondigden een daling van zowel de terugleverkosten als terugleververgoeding aan.  

Later in het jaar gaven ook andere energieleveranciers meer duidelijkheid. Sommige energieleveranciers komen uit op een negatieve netto terugleververgoeding. Budget Thuis was de eerste energieleverancier die haar terugleverkosten omlaag bijstelde. Om verschillen in terugleverkosten beter vergelijkbaar te maken voor consumenten besloot de ACM dat terugleverkosten als apart onderdeel opgenomen moeten worden in modelcontracten. 

ACM: terugleverkosten zonnepanelen niet onredelijk 

Volgens de ACM moesten de terugleverkosten redelijk zijn. Dit houdt in dat ze gebaseerd zijn op de kosten die de energieleveranciers moeten maken. In het meest recente onderzoek concludeert de waakhond nog steeds dat de terugleverkosten die worden gerekend voor huishoudens met zonnepanelen niet onredelijk zijn. 

Thuisbatterijen in 2025 explosief gegroeid door einde salderen 

Omdat het salderen voor huishoudens met zonnepanelen op z'n einde loopt en de stroomprijzen steeds meer fluctueren door het steeds groter wordende aandeel aan zonne- en windenergie in de energiemix, kozen steeds meer huishoudens er in 2025 voor om het heft in eigen handen te nemen en zelf hun zonne-energie op te slaan en managen met behulp van een thuisbatterij. De groei in populariteit was dan ook explosief te noemen, met maar liefst 89.200 nieuwe installaties dit jaar. Deze groei en een blik naar de komende jaren werd weer uitgebreid omschreven in het Nationaal Storage & Solar Trendrapport van Dutch New Energy Research.  

Negatieve stroomprijzen zetten rendement zonneparken onder druk 

Zonneparken hadden het lastig in 2025. Het groeiend aantal negatieve uurprijzen maakte het lastig voor zonneparken om rendabel te blijven. De zonneparken zijn afhankelijk van SDE++ subsidie die (afhankelijk van in welk jaar deze is afgesloten) niet wordt uitgekeerd als de energieprijzen meerdere uren achter elkaar, of zelfs een uur negatief zijn. Dit was terug te zien in de realisatiegraad, of beter gezegd de vrijval van grootschalige PV-projecten die met SDE van de grond zouden moeten komen.  

Daarnaast werd er bij de negatieve energieprijzen niet meer uitgegaan van de prijzen per uur maar schakelde de markt over op negatieve prijzen per kwartier.  

Netbeheer Nederland: meer aansluitingen, maar langere wachtlijsten 

Het afgelopen jaar werd ook gekenmerkt door netcongestie. Elektrificatie en de invoer van duurzame energie zorgen voor een snelgroeiende behoefte aan energie-infrastructuur. Deze groei was lastig bij te benen. Toch werd er flink gebouwd aan het elektriciteitsnet. In de eerste helft van 2025 werden 52.279 kleinverbruikaansluitingen en 891 grootverbruiksaansluitingen op het stroomnet gerealiseerd. Toch worden de wachtlijsten voor zowel afname als invoeding op het stroomnet langer. Ondertussen werd er ook slimmer gebruikgemaakt van het elektriciteitsnet, en zag Netbeheer Nederland een toename in capaciteitsbeperkende contracten, werden de eerste contracten met alternatieve transportrechten afgesloten en werd meer interesse getoond in redispatch. 

Het afgelopen jaar kende voor de markt voor duurzame energie veel onzekerheid en instabiliteit. Dit leidde op allerlei fronten tot pieken en dalen. Het jaar 2026 belooft dan ook een jaar van antwoorden te worden waarin het nieuwe kabinet en energieleveranciers duidelijkheid gaan geven over waar de markt voor zonne-energie naartoe beweegt.